Skip to main content

Fatalisme

Korte definitie: Het geloof in de leer van een onvermijdelijke macht (het noodlot) die een mens(enleven) volledig bepaalt en vaak ten onder laat gaan.

Soort: Wereldbeeld of geloofsovertuiging


Uitbreiding: Machten en (natuur)wetten buiten het individu zorgen ervoor dat er geen vrije wil is en daarmee ook geen ontkomen aan een ondergang, een noodlot. Men zou het kunnen zien als een pessimistische draai aan het determinisme (waarbij geen fataal noodlot wordt aangenomen).

Historische verdieping:
Fatalisme in de klassieke oudheid verwees vooral naar onderwerping aan een goddelijke macht, in de 19e eeuw werd het eerder opgevat als een onderwerping aan afkomst, milieu en omstandigheden.

Links naar andere begrippen: In het naturalisme [link], o.a. het werk van Couperus komt het noodlot [link] als dodelijke macht regelmatig voor. Fatalisme is verwant aan het filosofische begrip determinisme [link].

Bronnen / Zie voor meer informatie: Fatalisme, in het Algemeen Letterkundig Lexicon (DBNL)