Skip to main content

Louis Couperus in transit

In ons gedenk- en jubileumjaar- in 2023 is het 100 jaar geleden dat Louis Couperus is overleden en bestaat het Louis Couperus Genootschap 30 jaar - publiceren wij op deze site regelmatig een track van de cd 'Louis Couperus in Transit'. Deze cd is in 2018, bij de viering van het 25-jarig jubileum van het Louis Couperus Genootschap, uitgebracht.

Het thema van de jubileumbijeenkomst in 2018 was Louis Couperus in transit. Couperus heeft in zijn feuilletons en reisverhalen verslag gedaan van zijn ontmoetingen en ervaringen in den vreemde. Met een open blik beschreef hij mensen, locaties en gebruiken aldaar. Denk bijvoorbeeld aan landen als Italië of Japan. Het Louis Couperus Genootschap heeft in 2018 10 jonge Nederlandse singer-songwriters gevraagd zich te laten inspireren door één van Couperus’ reisverhalen. De artiesten, waaronder Clean Pete, Dave von Raven en Yorick van Norden, hebben hun lied tijdens de genootschapsdag aan het publiek gepresenteerd. Acteur Arend Brandligt heeft toen de bijbehorende tekst ten gehore gebracht. Er is tegelijkertijd een cd uitgebracht en de playlist hiervan is ook op Spotify te horen. Graag brengen wij deze nummers nu weer onder uw aandacht

Kleine gebruiksaanwijzing op deze pagina.

Hieronder staan de tracks van de cd die tot nu op de site zijn geplaatst. Per track is er (soms) een korte inleiding. Na lezing kunt u de track beluisteren door in het grote oranje gedeelte als volgt te werken;
-Wanneer u rechts in het  vak, met de muis op het witte pijltje klikt, start een gedeelte van het gekozen lied. Na het beluisteren kunt u linksboven in het scherm op het pijltje naar links klikkend, terugkeren naar de website.
-wanneer u echter (vlak daarnaast) met de muis op de drie puntjes klikt verschijnt er een scherm waarin u gevraagd wordt 'afspelen op spotify'. Na het aanklikken van deze optie met de muis start het gehele liedje in een apart tabbblad. Dit scherm kunt u afsluiten door op het kruisje te klikken van dit tabblad..

Citaat Japan

Lied van Lea Kliphuis (track 2)

De witte Vos

(Tekst lied: Hanneke Hendrix)
‘De vossen’, in: VW 47 Het snoer der ontferming, p.71-74.


En zoo, terwijl de oogen hel wit fosfor stralen en een koude halo ijlwit uit gloort om hunne immer rustelooze lijven, schijnt het, dat zij dansen als een plechtstatigen dans rondom den pijnboom, rondom elkander, als ware het een kagura-dans, die der witte priesteressen in den tempel,
die toekomst voorspellen, maar hare dans is heilig, en dezer geestenvossen dans is onheilig en wie hier verdoolde en verdwaalde, zoû niet veilig zijn voor hunne veile verlangens en geestengeilheid, die is die der vossen-Sabbath van deze nacht.

Citaat Napels

Lied van Spinvis (track 3)

Spinvis Napels
‘Bella Napoli’, in: VW 35 Van en over alles en iedereen p.331,333-334.

Dit zijn de  diamantoverladene, glimharige, vetvingerige, dikborstige vrouwen, de zelfde preoccupatie onder de groote hoeden, die hare corpulenties ecrazeeren.
Equivoke silhouetten en...equivoke zielen! Gij zijt het, die het interest geven aan deze stad!
Het is niet uwe stedeschoonheid, niet uwe
‘schilderachtigheid’ o banaal wit of met groezelig waschgoed gedrapeerd Napoli, dat ons met belang doet dwalen door uwe straten en sloppen. Het is om, met meer of minder echte
diamanten, overal diè belangwekkende ploertigheden op te speuren.
Het is om die mannen en vrouwen - soms zitten ze in pelsenin auto's en soms staan zij loerende op den drempel hunner gevaarlijke huizen - te peilen in de donkere, gitten oogen en door te dringen in hunne vulgaire woekeraars-psyche

Citaat Londen

Lied van Yorick van Norden (track 6)

Another day in London town
Met Couperus in London-Season, in: VW 49 Ongebundeld werk, p.513-516. 1921

Ik ontmoette later op den dag, op een crush-tea, de Oscar Wilde-Vrouw en ik verzeker u, ze was een surprise voor mij.
Even weinig als ik vermoedde, dat de hooge hoed nog gedragen werd, even weinig vermoedde ik, dat de Oscar-Wilde-vrouw nog bestond! (...) Ge wilt weten wat ik de Oscar-Wilde-vrouw noem? Ik noem haar de vrouw, die voortdurend
in paradoxen spreekt en korte zinnen vol ‘witticism’, zinnetjes,die zij u toewerpt als een kleurig balletje, fijner dan een tennis-
bal, en waarop ge direct terug moet werpen een ànder kleurig balletje, zonder welk ze niet tevreden is, u met verwijtende blikken uit groote, treurige oogen aanstaart en u het pijnlijke
gevoel geeft een stommeling te zijn zonder het minste vernuft.
(..) Met een ijskoude hand heeft ze mijn hand gegrepen. Ik
Vraag me af of ze gek is geworden. Ze heeft me ook even met haar cigarette gebrand aan mijn pols, toen ze mijn hand greep!

Citaat Duitsland

Lied van Esther de Jong (track 8)

Nutteloze toeschouwer

Brieven van den nutteloozen toeschouwer H 2, in: VW 27 Van
en over nijzelf en anderen, p. 618-623.

Duitschland heeft Frankrijk den oorlog verklaard (3 Aug.). Ook wie niet meer dan 'nutteloos toeschouwer' is bij den ‘Wereldbrand’, mag ontsteld staan bij deze vreeselijke kraters
van volkerenpassie, die uitbarstten in cataclysmen rondom hem heen.

Wat doet het bijna vreemd aan, dat ik in deze dagen leef als ik de vorige dagen leefde, dat er in mijn leven nauwelijks iets veranderd schijnt..

(..) En zij, om mij rond, zij zingen het met overtuiging en aandoening, in deze ernstigste der dagen. O, koude Toe-
schouwer, die ik ben! Waarom zing ik niet met hen mee! Kàn ik dan niet met hen meê zingen? Kan ik dan alleen maar toè-
schouwen? De atmosfeer van hun land is om mij.

 

Citaat Sevilla en Granada

Lied van Clean Pete - Spanje (track 10)

‘Sevilla', in: VW 35 Van en over alles en iedereen, p. 530-531.


En de tuinen van de Delicias zijn op dit oogenblik zoo
ge-emailleerd met bloemen, dat zij werkelijk een heerlijkheid
zijn. De jasmijnen, de rozen, de wilde amandels, zij dringen
bloem tegen bloem; de oranjeboomen balsemen zwaar uit
hun bloesems een wolk van geur, bijna te veel, bijna
bedwelmend. Daar ginds schittert de Guadalquivir.
Waarlijk, er danst wel eens een vroolijk paar op een bark bij
het kastagnettengeklapper en het kon heel aardig zijn, maar
zwarte smook van vele vuile schepen smeert over die poëzie
en de punt van mijn neus wordt besmeurd en mijn vingers
voelen vet van kolendamp.

Citaat Algiers

Lied van Masih Hutak en Janna Schra (track 12)

H 17, in: VW 43 Met Louis Couperus in Afrika, p. 99-105.
 

Het was ongelooflijk. Het was fenomenaal. Het was geen
krachtsvertooning, dit boksen. Ik zag zelfs geen spieren, of
ternauwernood. Ik zag het fameuze 'beenwerk’, zoo elegant,
terwijl hoofd en romp ontweken. En na elke drie minuten,
zonk Leenaerts zweetend en uitgezwoegd op zijn stoel en
werd hij gesoigneerd, met citroensap opgefrischt, afgesponsd;
maar Carpentier had geen soins, citroen en spons noodig!
Hij bleef zonder één droppel zweet, koel, kalm, glimlachend.
Toen de chronométreur ébahi naar hem bleef kijken, beet hij
hem toe: 'Mais c'est déjà trois minutes!’ Die chronométreur,
in extaze, had vergeten naar zijn chronometer te zien.
Toen... wikkelde Carpentier zich in zijn grijszijden kimono,
rilde, want was niet warm geworden, riep:
‘Dieu, qu'il fait froid à Alger!' en liep op een drafje naar zijn
auto!

Citaat Indië

Lied van Mourits Westerik (track 14)

All things related

H 3 Java en Bali § 23, in: VW 45 Oostwaarts, p.260-261.

En in deze kinderlijke en traditioneel gekenmerkte ziel
sluimert en waakt soms op iets wat den Westerling bijna
steeds vreemd is en een raadsel, dat hij bruut ontkent, zoo hij
geen fijner aanvoelingsvermogen bezit: een Occulte Kracht.
Die kracht moge meestal meer sluimeren dan waken, latent
schijnt zij mij aanwezig in elk dezer zielen en te kijken uit elk
dezer oogenparen. Die kracht schijnt mij in hen te dringen
van uit den grond zelve, van uit de lucht, van uit de geheele,
machtige natuur, in wier wasdom zij schijnt te schuilen.
iederen boom, in iedere halm, in iedere vezel, overal op de
wereld, schuilt iets, dat ons, trots al onze wetenschap,
ontsnapt, zoo wij het willen benaderen met onze
definiëerende kennis: in Insulinde's natuur schuilt dat
geheimzinnige in zoo groote mate, dat het soms zich niet
verbergen kan, dat het soms zich openbaart.

Lied van De Blecke Jongelingen (track 15)

‘Een Hagenaar terug in Den Haag’, in: VW 27 Van en over mijzelf en anderen, p. 515-520.

Ik schijn wel een Hollander te zijn, maar het is me soms toch
wel vreemd. Ik schijn wel een Hagenaar geboren te zijn, maar
kan er soms niet aan gelooven. Zoo als alles contradictie en
tweeledig in mij is, zoo zijn deze gevoelens ook altijd
verdeeld en twee. Voel ik me òok toch vreemdeling en
geboren, ik zoû niet kunnen zeggen, waar.
Het is mij vreemd de taal, die ik in het buitenland alléen met
mijn vrouw spreek, om mij te hooren bezigen als een taal, die
iedereen om mij spreekt en soms herken ik haar niet altijd.
De taal, die mijn instrument, mijn ‘viòol’ is, klinkt overal om
mij op en soms komt de vrees in mij, dat mijn 'streek' niet
altijd geheel nationaal is, dat ik te lang heb getoefd buiten
den cirkel der nationale taalmuziek...

Citaat Holland

 

.Lied van Dave von Raven (track 17)

Dave von Raven - Couperusstraat

‘Een Hagenaar terug in Den Haag’, in: VW 27 Van en over mijzelf en anderen, p. 508.

Zoo ik ièts ben, ben ik een Hagenaar.
Van Holland ken ik zóo weinig, dat ik mij nu voorneem,
in het voorjaar, met een Baedeker, een reis te maken van
Zeeland tot Groningen toe.

Amsterdam ken ik hoogst oppervlakkig,

Rotterdam eigenlijk in het geheel niet.