Meer dan 100 donateurs en andere belangstellenden bezochten – ondanks het warme weer - de Genootschapsdag 2023 in de Sophiahof in Den Haag. De gastvrije ontvangst in Sophiahof was met koffie, thee en spekkoek. Om 13.45 uur startte het programma in een gelukkig heerlijk koele zaal.
De bijeenkomst werd geopend door de voorzitter, Annebeth Simonsz, die de donateurs in haar inleiding vertelde hoe het werk van Couperus haar nog altijd inspireert en hoe ze tijdens een recente reis naar Florence, met Couperus in gedachten, door het Bargello liep, het voormalige middeleeuwse stadhuis van Florence. De schoonheid die zij in het museum aantrof, kon haar – net zoals dat bij Couperus gebeurde – nog altijd ontroeren.
Met een korte uitleg van het programma opende zij de bijeenkomst.
De eerste spreker van deze feestelijke bijeenkomst was Bas Heijne. In zijn lezing vertelde hij over de invloed van het werk van Couperus op zijn leven, hij noemde De Stille Kracht als een van de twee werken die blijvend van invloed zijn geweest. Hij had het boek lang niet willen lezen, vooral door de indertijd (jaren 70) uitgezonden TV-serie. Toen hij het boek uiteindelijk toch las, was het tot zijn verbazing veel rijker en gelaagder dan gedacht. Zijn bewondering voor het werk van Couperus en zijn inzet om dit onder de aandacht te houden, ook voor nieuwe generaties, duren tot op de dag van vandaag voort.
Na deze boeiende lezing was het tijd voor de presentatie van de podcast van Feest der Poëzie over o.a. Couperus’ Xerxes. Simon Mulder leidde dit onderwerp in en droeg vervolgens de Vervloekte Plataan voor. Wouter Lucassen (theorbe) en Nathalie Mees (alt-mezzosopraan) lieten aansluitend een drietal uitvoeringen horen van de aria Ombra mai fu uit de opera Serse, te weten die van Giovanni Battista Bononcini, George Friedrich Händel en Francesco Cavalli.
Na tien jaar voorzitterschap droeg Annebeth Simonsz de voorzittershamer over aan Simon Mulder, die hem aanvaardde met de woorden: “dit verzoek kon ik natuurlijk niet weigeren”. Bestuurssecretaris Lieke van Boven bedankte Annebeth Simonsz namens de donateurs voor het vele werk dat zij verricht had voor het Genootschap en als dank hiervoor ontving zij een prachtige eerste druk van de twee delen van Uit blanke steden onder blauwe lucht.
Meer over deze voorzitterswissel vindt u elders op deze website.
Het laatste onderdeel voor de pauze was een zogenaamde boekencarrousel. In dit Couperusjaar zijn drie boeken over Louis Couperus verschenen en door de auteurs werden die aan de donateurs gepresenteerd. Het ging om de volgende uitgaven: Naar Indiës blauwe bergen, op reis met Louis Couperus van Albert Kroezemann, Een verwende vagebond door Caroline de Westenholz en Orlando en andere attractieve mannen, nader tot Couperus door Wim Schuwirth. Deze boeken waren in de pauze en na afloop van de bijeenkomst ook te koop bij de stand van boekhandel De Vries Van Stockum. Daar werd gretig gebruik van gemaakt, evenals van de mogelijkheid om deze boeken door de auteurs te laten signeren.
In de pauze was het weer tijd voor koffie, thee en spekkoek en dat kon dankzij het mooie weer, in de tuin van Sophiahof geserveerd worden. Ook was er gelegenheid om boeken aan te schaffen of, bij de stand van het Louis Couperus Genootschap, eerdere nummers van Arabesken of de Couperus Cahiers. Ook waren er Couperus-CD’s, tassen en notitieboekjes.
Na de pauze was er allereerst een lezing van Michelle van Dijk over de vraag of Couperus nog geschikt is voor jongere generaties. Er zijn verschillende manieren om oudere literaire werken toegankelijk te maken, Michelle van Dijk noemde o.a. hertalen, uitleg in voetnoten en het klassikaal lezen van het werk met uitleg door de docent van begrippen en van een historisch kader.
Met talloze praktijkvoorbeelden toonde Michelle van Dijk aan dat het werk van Couperus zeker voor nieuwe generaties van betekenis kan zijn: de thematiek in zijn werk is van alle tijden en sluit op meerdere gebieden aan op de actualiteit. Een mooi voorbeeld hierbij was het maken van een zgn.
‘moordbord’ voor Van oude mensen, de dingen, die voorbijgaan… waarbij leerlingen inzicht kregen in de verhaallijn en in de verhoudingen tussen de verschillende personages. Michelle van Dijk kon zich zelfs heel goed voorstellen dat er van het werk van Couperus Nederlandse Netflixverfilmingen gemaakt zouden worden: spannende verhalen en clifhangers zijn volop voor handen in zijn boeken!
Het tafelgesprek dat Bas Heijne en Michelle van Dijk vervolgens voerden onder leiding van Simon Mulder zorgde voor een verdere verdieping over dit onderwerp, waarin eerder sprake was van consensus dan van meningsverschillen.
Na afloop was het tijd voor een zomerse borrel met heerlijke Indische hapjes, waarbij het Genootschap de donateurs een bijzondere cocktail aanbood. Dit verrassingsdrankje had een geparfumeerde aroma, de geur (en smaak) van viooltjes. In de tijd van Couperus was dit een populaire geur, denk maar aan zeep en parfum 'Violettes de Parmes' dat ook in Eline Vere voorkomt. Deze bloem is eetbaar. Het is een subtiel scheutje likeur en siroop, dat het drankje zijn mooie violette kleur geeft. Voor de mensen die niet wilden of mochten drinken was er een alcoholvrij alternatief.
Vanwege het Couperusjaar was er ook een avondprogramma: Het literair podiumcollectief Feest der Poëzie presenteerde in Het Koorenhuis te Den Haag de voordrachtvoorstelling 'Van en over Couperus'. Voordrachtskunstenaar Simon Mulder bracht bekend en minder bekend werk van Louis Couperus zoals fragmenten uit de schokkend decadente roman De berg van licht, en de vertederende korte verhalen Het spoorwegongeluk en Het verbeelde leven. Daarnaast vertelde hij enkele anekdotes over de grote schrijver. Pianist Daan van de Velde en Simon Mulder besloten de voorstelling met een boeiend declamatorium (stuk voor piano en voordracht) op Couperus’ beroemde korte thriller De binocle.